مهاجرت

اگر بخواهیم تعریفی جامع و کلی از مهاجرت داشته باشیم باید بگوییم که مهاجرت در واقع جابجایی هدفها میتواند برای پیدا کردن کار یا زندگی بهتر میباشد. مردم معمولاً به دلیل دور شدن از شرایط یا عوامل نامساعد مهاجرت میکنند که  از این عوامل نامساعد میتوان به عواملی مانند فقر، بیماری، مسائل سیاسی، کمبود غذا، بلایای طبیعی، جنگ، بیکاری و کمبود امنیت اشاره کرد. دلیل دوم می‌تواند شرایط و عوامل مساعد جذب‌کننده مقصد مهاجرت مانند امکانات بهداشتی بیشتر، آموزش بهتر، درآمد بیشتر، مسکن بهتر و آزادی‌های سیاسی بیشتر میباشد.

در معنای دیگر مهاجرت در واقع اقامت دراز مدت در مکانی دیگر را گویند که این اقامت دراز مدت میتواند از طرق مختلف به دست آید . بدین معنی که توریستها و یا افرادی که به هر دلیلی اقامت کوتاه مدت در کشور دیگری داشته باشند معنای مهاجرت به کار آنها اطلاق نمیشود. بر طبق آماری که سازمان ملل متحد در سال 2005 – 2006 منتشر کرد در جهان در حدود ۱۹۰ میلیون مهاجر بین‌المللی وجود داشته‌است، که ۳٪ از کل جمعیت دنیا را شامل می‌شود. ۹۷٪ بقیه جمعیت دنیا در کشورها و محلهایی زندگی می‌کنند که به دنیا آمده‌اند و در واقع سرزمین مادری آنها میباشد و یا به‌طور خانوادگی زندگی کرده‌اند.

مهاجرت دارای مزیتها و معایبی میباشد. طبق عقاید جدید مهاجرت باعث پیشرفت جامعه بشری شده است بدین صورت که عده ای برای تحصیل علم و به دست آوردن دانش از کشوری به کشور دیگر که از نظر علمی غنی تر هست مهاجرت کرده اند و همین امر باعث شده است که علوم و فنون جدید به همه جای دنیا منتقل گردد . نمونه هایی از این دست بسیار یافت میشود . این مطلب نیز جالب به نظر میرسد که بر طبق آخرین گزارش‌ها برنامه توسعه سازمان ملل متحد مهاجرت به نفع کشورهای فقیر نیز می‌باشد. همانند آنچه که در بازار آزاد جهانی وجود دارد این‌طور به‌نظر می‌رسد که نیروی کار مازاد کشورهای خود را که تقاضا برای آن‌ها کم است ترک کرده وبه کشورهایی می‌روند که تقاضا برای آن‌ها زیاد است. مهاجرت‌های بین‌المللی منجر به کسب مهارت و آموزش می‌شود. مزایای مهاجرت برای کشورهایی مثل کانادا که نرخ تولد در آن پایین است به وضوح قابل مشاهده است. طبیعی است که کشورهای فقیر تمایلی به از دست دادن نیروهای متخصص ندارند؛ اما راه حل این مشکل این نیست که نیروی کار آماده در جایی باشد که به کار گرفته نشود و یا محروم از کار کردن باشد در واقع شواهدی موجود است که مهاجرت‌های این چنینی موجب مساعدت به کشورهای فقیر است.

برای مهاجرت موانعی نیز وجود دارد که یکی از موانع ، موانع قانونی میباشد که این مانع به تفصیل توضیح داده خواهد شد ولی به غیر از موانع قانونی موانع دیگری نیز وجود دارد که سهم عمده ای در این زمینه را بازی میکنند یکی از این موارد ، موارد طبیعی میباشد که بر خلاف تصور خیلی نیرومند هستند. مهاجران هنگام ترک کشورشان باید خیلی چیزهای مورد علاقه را از قبیل: خانواده، دوستان، شبکه حمایتی، و فرهنگ خود راهم ترک گویند. آنها هم‌چنین باید دارایی‌های خود را به مقدار زیاد به پول نقد تبدیل کنند که خرج مسافرت ومهاجرت خود را تامین کنند. وقتی که آنها به کشور جدید می‌رسند با خیلی چیزهای غیرمطمئن و پیش بینی نشده مانند پیدا کردن کار، محلی برای زندگی کردن، قوانین جدید، الگوهای فرهنگی جدید، زبان جدید یا مسائل مربوط به لهجه زبانی، احتمالاً فاشیسم و نژادگرایی و سایر رفتارهای مخالف خود و خانواده خود مواجه می‌شوند. این موانع مهاجرت بین‌المللی را محدود می‌کنند.

به طور کلی میتوان مهاجرت را به دو بخش تقسیم کرد :

الف – مهاجرت داخلی : این نوع مهاجرت به مهاجرتی گفته میشود که از یک بخش کشور به بخش دیگری جابجایی انجام گیرد

ب – مهاجرت خارجی : این نوع مهاجرت به مهاجرتی گفته میشود که از یک کشور به کشور دیگری جابجایی صورت گیرد .

البته پناهندگی نیز نوعی مهاجرت هست که به دلیل عوامل دفع کننده در مبدا مردم را وادار به جابجایی میکند که امروزه نمونه روشن آن را در مورد کشور سوریه میتوان مشاهده کرد که مردم به علت جنگ و ناامنی به کشورهای اروپایی پناه میبرند

در این مقاله ما بیشتر مهاجرت خارجی را مورد بحث قرار خواهیم داد .

در مورد ایران آمارها نشان میدهد که مهاجرت از خارج به داخل ایران بیشتر مربوط به اتباع افغانستان و بعد آذربایجان و دیگر کشورهای حاشیه شمالی ایران دید ه میشود . و در مورد آمارهای مهاجرت از داخل به خارج باید بگوییم که آمار دقیقی در دست نیست ولی این مهاجرت وجود دارد .

قوانین مهاجرت :

اگرچه مهاجرت و کوچ یکی از حقوقی هست که اغلب به‌عنوان حقوق فردی شناخته می‌شود، ولی این آزادی در داخل مرزهای یک کشور اعتبار دارد . بدین معنی که شخص میتواند در بسیاری از موارد در داخل کشور از یک نقطه به تقطه دیگر مهاجرت نماید . به‌علاوه، این آزادی اغلب منحصر به شهروندان آن کشور است و افراد دیگر را دربر نمی‌گیرد. در حال حاضر کشورها آزادی کامل برای رفت‌وآمد و کوچ کردن را فراتر از مرزهای خود نمی‌دهد وقوانین حقوق بشر بین‌المللی اجازه داخل شدن به مرزهای کشور دیگر را نمی‌دهد. بر طبق ماده ۱۳ اعلامیه بین‌المللی حقوق بشر شهروندان نبایستی ممانعتی در ترک کشور خود داشته باشند. اینجا قوانین مشابهی در مورد ورود افراد غیر شهروند وجود ندارد. آنهایی که تمایز و تفاوت در زمینه‌های قانونی را رد می‌کنند، می‌گویند که آزادی رفت‌وآمد هم در داخل یک کشور و هم میان کشورهای مختلف یک حق بشری مهم و اساسی است، و سیاستهای محدود کننده مهاجرت، اگر کشورها و دولتهایی این حق آزادی رفت‌وآمد و کوچ کردن را رد کنند در حقیقت حقوق وآزادی بشریت را رد کرده‌اند. اینجا توجه به این نکته لازم است که آزادی برای حق ورود، به خودی خود برای مهاجران، کار، مسکن، مراقبت بهداشتی یا شهروندی و اقامت را تضمین نمی‌کند. ولی باید بگوییم که در واقعیت بسیاری از کشورها برای ورود اتباع دیگر کشورها باید اجازه یا همان ویزا را صادر کنند حال این ورود میتواند برای مدت زمان کوتاهی مانند بازدید از مناطق دیدنی باشد یا برای مهاجرت که در واقع اقامتی طولانی مدت میباشد .

برا ی مهاجرت راه های مختلفی وجود دارد تا شخص بتواند به اجازه های بلند مدتی برای اقامت به دست آورد که به مهاجرت دایم شخص منجر گردد . از جمله این طرق میتوان به مهاجرت برا ی تحصیل یا مهاجرت برا ی کار باشد . تمامی این روشها در مقالات جداگانه ای به تفصیل شرح داده خواهد.